Саамский гимн - Sámi anthem

1. Гуккин даввин Давггайд вуольде
sabmá suolggai Sámieanan.
Duottar leabbá duoddar duohkin,
jávri seabbá jávrri lahka.
čohkat čilggin, čorut čearuin
allanaddet almmi vuostái.
Šávvet jogat, šuvvet vuovddit,
cáhket ceakko stállenjárggat.
máraideaddji mearaide.

1. Kuen tâʹvven Juuʹse vueʹlnn,
Sääʹm čiõkk, Sääʹm jânnam.
Tuõddâr kuâsttai tuõddâr tueʹǩǩen,
jääuʹr špelkka jääuʹr veâlgga.
Ceägg tuõddâr čokk laaǥǥ,
pajjnaʹdde âlm vuâstta.
Šuâlee joo, šuuvee väär,
ceägg njaarǥ ruʹvddrââʹdd
cäkkâʹtte šuârm miâr vuâstta.

1. Табин таввин Тавгай вьелни
туман lii stuorrâ Säämieennâm.
Туодар лиабба туоддар тйехин,
jävri šiärráá jäävri alda.
Čoheh čielgijn, čoroh čuumâin
alanedeh alme vuástá.
Šäävvih juuvah, šuveh vyevdih,
cäähih ciägu stälinjaargah
meendu muávroo meerâ siis.

2. Dálvit dáppe buolašbiekkat,
muohtaborggat meariheamit.
Sámisohka sieluin mielain
eahccá datte eatnamiiddis:
Mátkálažžii mánuheabit,
giđđudeaddji guovssahasat, -
ruoškkas, ruovggas rođuin gullo,
Джухча Джаврриин, Джалгадасаин,
geresskálla máđiid miel.

2. Vaččai tääiʹb lie täʹlvv fiõlli,
piõgg da porgg lie meäʹrteʹmes.
Sääʹm sokk siõlin miõlin
tõndiõtt väimstes rääʹǩǩast jânnmes.
Йоуджид, мятклайд маэн чуавад,
tâʹvven pueʹlle kuuskõõzz ââʹlmest.
Ruåčkâs, ruõvggâs rååđain kollai,
жених teâudd jääuʹrid, jieid.
Čeʹrres kuâlkkân täʹlvvǩeäiʹn mieʹldd.

2. Tälviv tääbbin puolâšpiegah,
muotâpuurgah merettemeh.
Säämi suuhâ siäloin mieláin
iäccá kuittâg enâmijdis.
Máháliist láá mánutteveh,
kiordeijee kuovsâkkâsah,
ruoškâs, ruovgâš roođoin kulloo,
juucâ jaavrijn, jolgâdâsâin,
kerrisskaalâ maađij mield.

3. Ja go geassebeaivváš gollut
мехцид, меараид, меаррагаттиид,
Golli Siste Guollebivdit
suilot mearain, suilot jávrriin.
Голлин Чувгет Чахцелоттит,
Силбан Шоввот Самианут,
šelgot čuoimmit, šleđgot áirrut,
luitet olbmát lávllodemiin
geavgŋáid, guoikkaid, goatniliid.

3. Na o ǩieʹss peeivaž kållad,
mieʹccid, miârid, jäuʹrr’reeddaid,
kåʹllǩimaldõõzzâst kueʹllšiiʹlli
соше миарин, соше джаушрин.
Koʹllen čueʹvve čääʹcclåådda,
Silbbân čueʹvve Sääʹmveerd,
čuâlmma čuâlmain, leädggad ääirain,
soʹǩǩe, lueʹštte oumma lääuʹleeʹl
куõшкид, Шеавсид, саввнид.

3. Já ko kesipiäiváš páštá
meecijn, meerâin, merâriddoin,
kole siste kuálásteijeeh
suiloh meerâin, suiloh jaavrijn.
Kollen čyevih čäcilodeh,
silbân kolgeh Säämi juuvah,
šiälguh čyeimih, šliäđguh ááiruh,
lyeštih almaah lávlustâlân
kiävŋáid, kuoškâid, kuánilijd.

4. Sámieatnan sohkagoddi -
Дат Леа Гердан Додджокеахта
Годди čuđiid, garrogávppiid,
viehkes vearrevearroválddiid.
Dearvva dutnje, sitkes sohka!
Dearvva dutnje, ráfi ruohtas!
Eai leat doarut dorrojuvvon,
eai leat vieljain varat vardán
саами сииво сога сис.

4. Sääʹmjânnam sokk’kådd
tät lij eârddam koddjireeisaid,
koʹddičuuid, kårrkaauʹpid,
смуух веʹрелд пийđваʹлдджид.
Tiõrv Tuʹnne, siʹtǩǩes sokk
tiõrv, rääʹǩǩes rääuh maadd!
Jeäla tuäraid tuärrvuättam,
jeäla viilljeez võõr vuârdtama
саʹми сиджвас соǥǥ сеʹст.

4. Säämieennâm suhâkodde
Tot lii killám toijuuhánnáá
Коддее Чуулийд, Карокаавпийд,
viehis veriviäru väldeid.
Tiervâ tunjin, si hes suuhâ!
Tiervâ tunjin, rávhu ruotâs!
Tust láá suáđih sođâhánnáá,
viiljâin vorrâ vardehánnáá.
Sijvo suuhâ sämmilâš!

5. Máttarádját mis leat dovle
vuoitán vearredahkkiid badjel.
Vuostálastot, vieljat, miige
sitkatvuođain soardiideamet!
Beaivvi bártniid nana nálli!
Eai du vuoitte vašálaččat,
Йос Фаль Гахттет Голлегиелат,
muittát máttarmáttuid sáni:
Sámieatnan sámiide!

5. Maaddârääʹjj meeʹst lie tuuʹl
vuäittam veäʹreld tueʹjjeei pâʹjjel.
Vuâsttlâʹsttep viillj, mij še,
sitkkâdvuõin suäʹrddeejeem!
Sokk raäʹves Peiʹvvpäärnai
ij tuu vueiʹt vâjjlažžad
йыс вель мяттак к kлллǩйыллад,
мооштак мааддар мадджи саʹнид:
Säʹmjânnam saaʹmi lij!

5. Madâräijiheh láá tovle
vuáittâm verrušeijee vievâid.
Vuástálistup viiljah mij-uv
si hesvuo áin suárdálâsâid
Peeivi parnij noonâ nääli,
iä tuu vyeiti vajaliihkin,
jis tun toolah kollekielâd,
muštáh maddârijdâd sääni:
Säämieennâm sämmiláid!

1. Аллен Сюхтюнисай вуолен
dåppen ráfes Sámeednam
Duottarduogen duottar vuojnnu
Jávre sledju lahkalakkoj
Tjåhkå allen, båre tjäron
allánaddi alme vuossti
Jågå skåvvi, vuome sjåvvi
Tsáhki tsäkko stállenjárga
Máradiddje Merajda

1. Nuelesne dan elmien jissien
vååjnesh saemiej eatneme lea.
Vaeriej duekesne guevtelh vaajjah,
våaroen tjielke jaevrieh våäjnoeh.
Dalvesh, vaerieh, vaartoeh, vuemieh
alnadahkh elmeden vööste.
Johkh vijtjeldieh vuejtieh sjuvvieh.
Vaartoeh, gaejsieh, njiemehtje-spaenjieh
tjåadtjoeh vøøste mearoem.

1. Noerthenaestiej gijken nueliem
soejmi Saemielaante jæjhta:
Vaerieh vaeriej duekieh vååjnoeh,
jaevrieh jaevriej dubpielisnie.
Эльмиен вёсте вартоэ, эси
lokngesieh jih vitnededtieh.
Johkh jih skåakh jis bursieh, sjuvvieh,
Kraevies Praare Baektienjuanah
saelhtietjaetsiem dåastoehtieh.

1. Альмест чуввесь тоасьтэ вӯлленҍ
Куххьккенҍ аляхт Соаме Е̄ммьӊе.
Па̄ххькк па̄кьк мӣлльтэ уйтант кукас,
Ко̄лкэв эвтес ча̄зь ча̄зь мӣлльтэ.
Урьтэ вуйв я е̄нас пагка
Выммьдуэвма ле̄в алехь аллма.
Коаввкэв ва̄рь, я ко̄ллкэв кӯшшк ёг.
Кырртэв чӣӊӊлэс ёавьренҍ э̄ххтэ,
Ко̄ммьтэсь нэ̄ммьпьесь ме̄рэнҍвя̄л.

2. Dálven dáppe ruosstebiekka,
muohta bårgåt mieredagi
Sámevierrek sielujn mielajn
ähttsá gåjt val ednamijdes
Vájaldiddje mánnodihpen
libjudiddje guovsagisá
ruosjkasj, ruovgas rådojn gullu
juhtsa jávrijn, jalggadisájn
Gieris Skuolkat Manádijn

2. Daelvege goss 'vähtjadahke
tjuatsa, elmie, gåaltoeminie.
Läjhkan saemien-boelve eahtsa
джиджтсе баркоех, арроэ-сиджие.
Fealadäjjam aske tjuavka,
goeksegh buelieh, naestieh gijkieh.
Bovtsen kraaje sermiej sisnie,
jaevrieh vaegkieh govloeh sjuevvieh,
gierehtsh råantjoeh daelvege.

2. Гарре даэльвин бигке, байкое,
værtoe, væhtjedh, vesties hovme.
Saemien såelien gåetiedjaveh
darhke saemien vaajmoen lihke.
Fealadæjjan baalkah tjuevkieh,
aske, goeksegh, naestieh gijkieh.
Stråmhpoej sisnie golvoe råavka,
Джохке Сйавва, Баароэ Бурсие,
gierehtsh daelvie-baalkine.

2. Та̄лльва чоавч ле̄в шӯрр та̄ввь е̄ммьнесьт,
Вэ̄зэнҍ вӣ ллькесь коаххтал ёабьретҍ
Ӣӊкэнҍ са̄мь мӣн о̄ллмэ то̄ӆӆькьев
Пуадта вӣресь ва̄рне кӯтҍкетҍ.
Воафсхэсс сӣрант та̄лльва кыдта,
Пӯдзэ пэ̄гант куллай ла̄ввлэнҍ.
Роатткъев э̄лл па̄кь нёллькесь ёавьренҍ,
Ке̄ресь мэ̄ннэв раст я чӯлл ча̄р,
Вэ̄ннса налла налла кэскэсьт нэмпэ.

3. Ja gå giessebäjvásj gålli
miehtsijt, merajt, merragáttijt
gålle sinna guollebivdde
suvdos merajn, suvdos jávrijn
gållen tjuovggi tjáhtjelåtte
Silbban Guojtti sámeäno
sledju stákko, sledju ájro
loujtti ålmmå lávludalle
bårssjo guojkajt åkkijda

3. Biejjie guaka гизеге госса
vaerieh vuejtieh jaevrieh klienjieh.
Mearoeh jaavretjh, baaroeh guedtieh,
klienjesne dah gøølijh vååjnoeh.
Tjaetsien-ledtieh dah aaj klienjieh,
джохх гох сильф дах våjnoeh gelkieh.
Aajroeh klijkieh aajroeh klienjieh,
almetjh aavoen almetjh juejkieh
Stoerre jeanoem våålese.

3. Gosse giesiebiejjie guaka,
vaerieh, vaartoeh, saelhtiegaedtieh.
Gøølijh gullieklienjedahken
soejmi saelhtieh, sovvenh suvkieh.
Tjaebpies tjaetsieledtieh klienjieh,
johkh goh silpejeanoeh vååjnoeh.
Staahkoeh vååjnoeh, aajroeh gijkieh.
Almetjh laavloen vuelkieh sovken,
garseraejkiem, sovvenh, johkh.

3. Поашт пе̄ййв вӯлкхалл нюлэтҍ е̄ммьнье,
Воаретҍ, ёавьретҍ, ме̄рр э̄лл нэмпэтҍ,
Касьт таввь о̄ллмэ шыллев коалль кӯль.
А̄ввт со̄нн лонҍтэтҍ йхесь поаззксэнҍ.
Сыллпэнҍ вуаӆӆк мӣн са̄мь е̄ммьне.
Рынтэсьт о̄ййкьювв, арьй лыэшшт ча̄дза,
Сугкал тавас, вуаййпе нэмпэнҍ,
Мугка вуэссь и аннта соннӭ
Аллма кӯшкэ э̄лл ла̄вл кыррьтэв.

4. Sámeednam, máttoguodde,
Дат Леа Герддам Доадджудаги
gådde tjudijt, rievvudagájt
sluogas vierrevärroválldijt
Rámmpo dunji, sávres máddo
Раммпо Дунжи, Рафес Руохтсас
Älla doaro doaroduvvam,
älla vieljaj vará varddám
sáme sijvos mátto sin

4. Saemien eatneme jih saemieh
да, Леа Анне Яавоеламме.
Fåjjoeh tjuvrieh åesiestäjjah
faelskies skaejhvieh skaehtie-fåvhtah.
Vyörtegs veaksehks saemien boelve!
Vyörtegs raffies saemien boelve!
Идж наан даара саемей гаскем,
иж наан вирре галкасоввеме.
Raeffie saemien boelvesne.

4. Saemielaanten såeliej maadtoe
jijnjem åjseme dan guhkiem.
Tjuvrieh, vesties gærroedæjjah,
faelskies skaehtie-kriebpesjæjjah.
Aavodh, - nænnoes saemien såelie!
Aavodh, - raeffien roehtsen dålle!
Idtjin saemieh gåessie dåaroeh
ij Leah Gåssie Saemiej Luvnie
viellen virre varrteme.

4. Соаме ммьне шэ̄ннтад ко̄нҍтэтҍ.
Ке эйй та̄ххтма кадцьсе е̄ммьнян.
Са̄мь никенн ейй та̄ххтма коаннҍтэ,
Вӣлье ве̄р ейй аннта ко̄ллкэ.
Ге са̄ммьля ло̄ссесь вуэзесь,
Кӣршэ со̄нн пугк аннтма рэ̄зэтҍ.
Тӣррв, са̄мь олма, агесь кӣрршэй!
Тӣррв мыр шоабшей роавас вуэнҍтэсь!
Ботинки ча̄рэсьт выйей агесь.

5. Máttarájdá sij li dålen
vuojttám vierredahkkij badjel
Vuosstálasstup, vielja, mij aj
sávrrudagájn vuolediddjáj
Biejvemánáj gierddis máddo
duv e vuojte vasjulattja
jus val várri gållegielat
Mujttit máttarmáttoj bágojt
Самиднам саамида

5. Dovletje lea mijjen maadtoe
miedtiejidie baajhtestamme.
Mijjieh aaj, viellh vuastalibie
vueliedäjjah tjimkes-laakan!
Biejjien baerniej veaksehks maadtoe!
Eah edtjh datnem fäjjoeh nåhkehtidh,
jis geehth jijtjedh gullie-gielem,
маджхтах маадтоен бихкедассем:
Saemien eatneme saemide!

5. Maadtoen vieksiesvoeten gaavhtan
vesties vuekie tjoeri tjijtedh.
Mijjeh dovne vuastalibie, dejtie
gieh edtjieh mijjem dibledh.
Biejjien baerniej vieksies maadtoe!
Ih galkh gåessie åjsehtalledh
gosse gielem buektehth geehtedh,
aahkaj ajjaj baakoeh mujhtedh:
Saemien dajveh saemide!

5. Моаннтар а̄й, а̄к ӣллень, вӯххьтеэнҍ
Пугк шӯрр рэ̄зэтҍ е̄рркъя па̄лесьт.
Быдт э мыйе буаййпе бйльйням,
Пыххта я̄лэн ло̄сстэгуэйм шӯрр.
Са̄ммыля тоавас, шэ̄ннтъта пӣйвенҍ,
Ев ля рэ̄з то̄н буххьтэ вуайченҍ,
Кӣлант коалль вуанч пынне эбтэс,
Моаннтар а̄янт соаг ва̄льт е̄ррма:
Соаме ва̄пткэсь Е̄ммьне Соаметв!

1. Kaukaa alta seitsentähden
Лапин кульма куумоттави
aava Turjan tunturisto
Ярви Ярвен Туолла Пуолен,
валтахисет харджат, хуйпут
коху кохти ильман кантта,
Джот Джойка, Корвет Кайка,
Ниемет Пыстыт, Раутариннат,
työntyy tyrskymerta päin.

1. Langt mot nord под Карлсвогненом
sakte stiger Samelandet:
Vidde seg bak vidde strekker,
sjø ved sjø hvor øyet rekker.
Lier, åser, snaue rabber
hever seg mot himmelbrynet.
Элвер Брюзер, Скогер Сюзер,
stålgrå, steile fjell-nes skyter
mot det ville hav seg ut.

1. Под Медведицей Большой
вдали синеет край Саамов,
гора уходит за горой,
вода мелькает за водою,
грады вершин и гребни сопок
стремятся к небу высоко,
шумят леса, текут там реки,
стальные мысы достигают
пространств волнующих морей.

1. Нордварт геном Карлавагнен
ser du Samelandet skymta:
Fjäll bak fjäll i fjärran blåna,
sjöar sträcka sig vid sjöar,
бергенс брантер, фьелленс топпар
höja sig mot själva himlen,
bäckar brusa, skogar susa,
tvärbrant stupa stålgrå uddar
strävande mot stormigt hav.

2. Tuimat tääl 'on talven viimat,
туулет, tuiskut määrättömät,
Saamen suku sieluin, миелин
силти ракастави маитаан;
kulkijalle kuudan hohtaa,
роихуават похджанпалот,
поро парский коивикосса,
melu täyttää järvet, jängät
пульканколке талвитет.

2. Винтертид с штормом и кулде,
snefokk uten mål og måte.
Sameslekten dog av hjertet
henger med sitt hjem og yrke.
Для en vandrer månen skinner,
nordlys flimrer, stjerner tindrer.
Reingrynt høres mellom krattet,
Sus og brus fra sjø og slette,
pulkestøy langs vintervei.

2. Frosten härjar här om vintern,
yrsnön vräks av vilda vindar,
ändock älskar sameätten
denna jord av allt sitt hjärta:
Månens ljus en färdman fägnar,
flygga norrskensflammor fladdra
klövkäpp, rengrymt hörs bland snåren,
ut på insjön, över slätten,
slamrar släden vägen fram.

3. Taas kun kesäpäivän kehrä
култаа метсат, мерет, раннат,
Kalamiehet Meren, Ярвен
культакималтеесса кейнуу,
култасоткат сутаа, соууу
надежда Лапина виррат,
välkkyy airo, vilkkuu sauvoin,
Miehet Laskee Lauleskellen
kosket, könkäät, suvannot.

3. Og når sommersolen gyller
Фьелль ог Скогер, Хав и Стрендер,
Фискере и гуллгланс гингер,
gynger stilt på hav og innsjø.
Gyllent glinser svømmefugler
og som sølv de store elver.
Staker glimter, årer glitrer,
Фолькет под Sang Det Farer
генный стиль, стрык и фосс.

3. Och när sommarns sol förgyller skogen,
иметь, иметь stränder,
guldomglänsta fiskefartyg vaggas utav vågor,
Галлхамн от вар ваттенфогель,
strömmarna som silver glittra,
åror blänka,
stakar blixtra,
под sång ses männen styra utför eda,
форс оч падать.

4. Sortumatta Saamen heimo
kestänyt на vainolaisten
таппореткет, кирокаупат,
viekkaat väärän veron viejät.
Terve, sitkeä sa heimo,
Terve, rakas rauhan juuri,
veljesriidan raastamaton,
veljesveren vuotamaton
Saamen heimo hiljainen!

4. Самеландец ætt og stamme
утольдт хар ог толт са манге
херджингстоктер, банскапс-хендлер,
frekke falske skattefuter.
Hill deg, seige samestamme!
Hill deg, fredens rot og flamme!
Aldri er der kamper kjempet,
Альдри Бродер-Блод Хар Раннет
я все еще самслект.

4. Lapplands släkte, sameätten,
obräckt har sen mäktat utstå mördartjuder,
Слемма Кёпман,
sluga skattekrävarskaror.
Ад, вар hälsat, sega släkte!
Ад, копай, fridens rot och fäste!
Кригиск фейд хар альдриг фламмат,
aldrig spilldes brödrablodet
ibland Lapplands lugna ätt.

5. Saivat esi-isät ammoin
voiton väärintekijöistä.
Велджет, мекин торьюкаамме
sitkeästi sortajamme!
Суку ванкка Пяйвян пойкайн,
ei sua voita vainolainen,
kultakieltäs jos vain vaalit,
Taattojen Jos Neuvot Muistat
Saamien на Saamen maa!

5. Våre fedre før har seiret
над dem som urett øvet.
La oss også motstå, brødre,
dem som vil oss underkue!
Solens sønners seige avkom!
Альдри скаль дю овервинн
ом дитт гильдне спрак дю воктер,
Husker dine fedres сказка:
Sameland для самены!

5. Наши предки победили
всех злодеев в старину
и мы должны бороться, братья,
упрямо с угнетателем!
Народ ты крепкий, рожденный солнцем!
Враги тебя не победят,
язык свой только золотой храни,
и предков древних слог запомни:
саамам Саамскую Страну.

5. Våra fäder övervunno
vrånga våldsmän fordomtima,
bröder låt oss likaledes strida
segt emot förtrycket!
Solens söner starka släkte!
Dig kan ingen ovän kuva,
blott ditt väna språk du vårdar,
minnes forntidsfädrens maning:
Sameland åt Samerna!

1. Далеко на севере, под Большой Медведицей
Плавно поднимается Саамиленд.
Гора за горой.
Озеро на озере.
Пики, гребни и плато
Поднимаясь к небу.
Журчащие реки, вздыхающие леса.
Железные накидки резко указывают
В сторону бурного моря.

2. Зимнее время с грозой и холодом
Свирепые метели.
Саамский род, с сердцем и душой
Их земли любят.
Лунный свет для путника,
Живая Аврора мерцает,
В березовых рощах слышно кряхтение оленей,
Голоса над озерами и просторами,
Свист саней по зимней дороге.

3. Летнее солнце отбрасывает золотые оттенки
По лесам, морям и берегам.
Рыбаки в золоте покачиваются
С золотыми морями, золотыми озерами.
Журчание серебряных саамских рек
круглые сверкающие шесты, сияющие весла.
Пение, мужчины плывут вниз
Пороги, большие и маленькие,
И вода спокойная.

4. Народ Саамиленда
С несгибаемой силой
Побежденные убийства врагов, плохие сделки,
Хитрые и злые воры.
Приветствую тебя, крепкий саамский род!
Приветствую тебя, корень свободы!
Никогда не было битвы,
Никогда кровь брата не проливалась
Среди мирных саамов.

5. Наши предки давно
Возмутители спокойствия действительно победили.
Давайте, братья, тоже сопротивляться
Верно наши угнетатели.
О суровые родичи сыновей солнца,
Никогда не покоришься
Если вы прислушаетесь к своему золотому саамскому языку,
Помните слово предков.
Саамиленд для саамов!